Ga direct naar de hoofdinhoud van deze pagina.

De rol van mentaliteit bij veranderingen

Voordat ik MIND vol POWER begon, fietste ik dagelijks over de TU campus naar mijn werk op de hogeschool. Heerlijk vond ik het om de dag zó te starten.
Ik geniet nog steeds van de bedrijvigheid en de energie die er op een campus heerst. Het is een wereld op zich. Waarin in het draait om het ontdekken van nieuwe dingen. En de ontwikkeling van mensen. Mij geeft het een gevoel van vrijheid.  Ik voel me er nog steeds thuis.
 
Medewerkers en studenten in de problemen
Hoewel studenten niet mijn primaire doelgroep vormen. Viel mijn oog laatst op een onderzoek naar mentale fitheid. Uitgevoerd in juni 2020 onder 2000 werknemers en studenten van 9 hogescholen en universiteiten.
 
Hieruit bleek dat de impact van de Corona- maatregelen op de mentale fitheid op dat moment al énorm was. Amper 3 maanden na de invoer van landelijke maatregelen in Nederland.

Vóór Corona zijn er al met regelmaat zorgen geuit over de mentale gezondheid van studenten. Studentenorganisaties signaleerden toegenomen stress- en burn-outklachten. 
Uit de peiling in juni 2020 bleek dat 6 van de 10 studenten mentaal worstelden. 72% had last van stress en eenzelfde percentage had minder energie, 78% voelde zich somber of neerslachtig. Het verbaast me niet, want andere onderzoeken laten ook dit soort cijfers zien.
 
Werkzame mentaliteit als kans
Hoewel ik geen buitengewone expertise heb van het jong ontwikkelende brein, denk ik dat hier kansen liggen. Kansen om ook dit brein positief te beïnvloeden, sterker en fitter te maken. 

Met de juiste mentaliteit zijn veranderingen en onzekerheid veel makkelijker te handelen. Iedereen beschikt over verschillende mentaliteiten. De kunst zit hem in het kiezen van de meest behulpzame. En dit vraagt om meer bewustzijn en reflectie.

 


 
Growth mindset
Ik ben overtuigd van de continue ontwikkeling en aanpassing van mensen.  Sterker nog: onbewust verandert ons brein continue. Neuroplasticiteit wordt dit genoemd. En die continue ontwikkeling maakt ons in wezen allemaal student. Student in ons eigen leven.

We kunnen nieuwe vaardigheden ontwikkelen en blijven groeien. In wetenschappelijke termen wordt dit ook wel de growth mindset genoemd. Met deze mentaliteit, ben je overtuigd van de kneedbaarheid van je eigen intelligentie. Oneliners als ‘inzet wordt beloond’, ‘al doende leert men’ en ‘bij vallen hoort opstaan’ passen hier perfect bij. Want leren zonder fouten maken is onmogelijk. Mislukkingen horen bij het leerproces.

Het begrip ‘growth mindset’ is al doorgedrongen tot in het basisonderwijs. Terwijl het merendeel van de volwassenen zich op z’n minst ongemakkelijk voelt bij het maken van ‘fouten’ door hun ‘fixed mindset’.

Een kleine tip: het woordje ‘nog’ toevoegen aan je overtuigingen. Dit is bij mij thuis dagelijks aan de orde. Want hoe vaak hoor je als ouder niet: “Ik kan het niet.” Of “Mama, het lukt mij niet!”? Natuurlijk mogen ze om hulp vragen. Maar inzien dat ze iets nog niet kunnen en dat kunnen leren, is heel waardevol. Het geeft zelfvertrouwen.

Kinderen zijn nog relatief onbevooroordeeld door het gebrek aan ervaringen en hieraan gekoppelde overtuigingen. Volwassen daarentegen hebben veel meer vaste overtuigingen. Een ‘fixed mindset’. Zoals: “Ze zullen me wel dom vinden als ik een vraag stel hierover.” en “Ik mag geen fouten maken.” En die overtuigingen staan je ontwikkeling in de weg. Ik geef je een paar voorbeelden.

Growth versus fixed mentaliteit

  • Als eerste de overtuiging op inzet. Een fixed mindset redeneert: “Waarom zou ik iets veranderen, want er verandert toch niets?” Met een ‘growth mindset’ is de redenatie omgekeerd: “Als ik me niet inzet, verandert er niets.”
  • Een tweede voorbeeld is het inschatten van een uitdaging. Fixed: “Ga ik het halen of falen?”, “Kom ik slim of dom over?” Erg zwart wit dus. En de growth mindset vraagt zich af: zal dit me helpen te ontwikkelen en te groeien?
  • En een derde voorbeeld is het omgaan met succes van een ander. Fixed ziet het als bedreigend, want als een ander slaagt, dan faal ik. En de growth mindset voelt zich geïnspireerd: “Als jij slaagt, dan leer ik ervan.”

Het gevolg van de growth mindset is dat de drempel om tot actie te komen veel lager is dan met een fixed mindset. Iemand met een fixed mindset komt niet of vertraagd tot actie. Afgeremd door de eigen overtuiging dat hij/zij geen verschil kan maken. Bang om te falen en al helemaal als een ander al succes heeft. Herken jij dit van jezelf?
 
Je kan je voorstellen dat je met een fixed mindset eerder last krijgt van somberte, eenzaamheid en angst. Precies de onderdelen waar veel studenten volgens die peiling nu mee worstelen.
 


 
Stap 1: tot tien tellen
Je growth mindset ontwikkelen begint bij het observeren van je gedachten. Vervolgens ga je tijd inbouwen tussen de gedachte en je gedrag. Tel gewoon eens vaker tot tien. Neem meer tijd voor je plan, voordat je tot actie komt. Die kleine interventies bij jezelf zijn best lastig. Er zit maar heel weinig tijd tussen onze gedachten en handelen. Door jezelf hierin te trainen word je er beter in.
 
Stap 2: voorbereiding
Wat hierbij ook helpt, is je voorbereiden op een situatie. Ik gebruik in mijn trainingen vaak het voorbeeld van tv kijken.
 
Veel mensen ploffen na het werk op de bank en zetten dan als ontspanning de tv aan. Om dan vervolgens vrij doelloos te gaan zitten zappen. Absoluut geen vorm van ontspanning, maar een manier om jezelf bezig te houden en af te leiden van allerlei andere gedachten. Het geeft je brein geen rust, maar juist opnieuw een hoop informatie te verwerken. Hetzelfde geldt voor gamen: alleen maar nieuwe prikkels voor je brein. Misschien relatief ontspannend voor je lijf, maar je geest wordt er niet fitter van!
 
Er zijn veel leukere en betere vormen van ontspanning. Alleen denkt een vermoeid brein hier niet aan als het aan het einde van de dag thuis komt. De truc zit hem in de voorbereiding.  Zet je spullen alvast klaar. Binnen handbereik en in het zicht. Zodat je bij thuiskomst niet meer hoeft na te denken. Leg bijvoorbeeld je tuingereedschap klaar. Stal je tekenspullen alvast uit of haal je  muziekinstrument uit het stof. Misschien blader je graag door een tijdschrift, verlies je je graag in een mooi boek of hou je van een grappig stripverhaal? Leg het klaar en je bent een stap dichter bij een goede manier van ontspannen. En pakt eindelijk je oude of nieuwe hobby weer op.
 
Dus wil je jouw fixed mindset in een bepaalde situatie veranderen naar een growth mindset? Maak het dan makkelijker door je voor te bereiden.
Laten we eens kijken welke andere mentaliteiten jou kunnen helpen bij verandering. Of bij het aanleren van een nieuwe gewoonte.
 


 
Switchen van mentaliteit

  1. Richt je op de inzet in plaats van je talent. Ga er niet vanuit dat jij iets kan of niet. Maar ga er van uit dat jij iets kan leren. En weet dat de weg ernaartoe net zó belangrijk is. Zorg dat je je leerproces verbetert, dat je weet hoe je iets leert en je zal makkelijker ontwikkelen.

  2. Leer verschil maken tussen urgent en belangrijk (tip van Stephen Covey). En maak een matrix met 4 kwadranten waarin je urgentie en mate van belangrijkheid tegen elkaar uitzet. Het maakt je bewust waar je je tijd aan spendeert. De winst zit hem in de 2 onbelangrijke kwadranten: pure tijdsverspillers. Dus hier kan je tijdswinst boeken!

  3. Motivatie nodig? Nee hoor. Begin gewoon klein en herhaal. Zó maak je als het ware paadjes in je brein die je als vanzelf gaat bewandelen.

  4. Zorg dat je ruimte maakt voor ontwikkeling i.p.v. de ontwikkeling af te dwingen. Als je weet onder welke omstandigheden je goed presteert: creëer de ideale omstandigheden. Is de klus te groot? Maak het behapbaar en splits het op. Of zorg dat je je capaciteit vergroot. Door te schuiven met een deadline, te delegeren of te schrappen.

  5. Maak zaken niet onnodig complex. We zijn hier namelijk heel goed in. Terwijl de eenvoudigste oplossingen vaak het meest effectief zijn. Zoals: wandelen in je pauze, water drinken i.p.v. frisdrank, je telefoon vaker op mute zetten. Het wil niet zeggen dat die eenvoudige dingen je niet zwaar kunnen vallen. Leg je daarbij neer en doe het toch. Verstand op nul en gaan met die banaan!

  6. Gebruik je brein effectief. Op een slimme manier i.p.v. uren achterelkaar hard door te werken. Less is meestal more als het om echt presteren van je brein gaat. Wil je weten hoe je optimaal gebruik maakt van je brein? MIND vol POWER biedt allerlei vormen van training en coaching aan.

  7. Pas op voor het geforceerd generen van enkel positieve gedachten. Onderzoek laat zien dat dit niet werkt. Positief en negatief horen bij elkaar. Niet alles is even succesvol. Falen hoort er gewoon bij. Als je hier maar van leert. En richt je meer op het proces (zie 1) in plaats van op het einddoel (zie 1). Van een ongewenste uitkomst kan je absoluut iets leren. Maak daar een gewoonte van!

  8. Denk in mogelijkheden en niet in absolute oplossingen. Er zijn meerdere wegen naar Rome en het ene sluit het andere niet uit. Dit geldt voor je eigen oplossing maar ook voor die van een ander. Sta open voor mogelijkheden.

Comfortzone vergroten
En als laatste tip: ga voor een grotere comfortzone. Binnen je comfortzone vallen alle zaken die je makkelijk afgaan en daarbuiten valt alles wat je vervelend vindt. Vaak liggen nieuwe ervaringen (net) buiten je comfortzone. Wees nieuwsgierig en beweeg je wat vaker buiten je comfortzone.  Hierdoor wordt je comfortzone groter.

Je wordt beter in het houden van presentaties door het gewoon te doen. Je gaat makkelijker het gesprek aan met een lastige klant, omdat je die niet meer uit de weggaat. En je zet jezelf makkelijker tot een rondje hardlopen na werktijd, als dit je wekelijkse routine wordt. Onthoud: als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg.  
 
Aan de slag met je mentaliteit
Waarschijnlijk herken je je eigen overtuigingen in de voorbeelden hierboven. Wil je ermee aan de slag? Schrijf iedere dag eens op hoe jij primair reageert op bijvoorbeeld Corona-nieuws, veranderingen in je agenda en tegenslag. Welke mentaliteit herken je? En wat zou je willen veranderen?
 
MIND vol POWER helpt je bij het ontwikkelen van een krachtig brein. Wil je jouw mentale vaardigheden eens onder de loep nemen, kies dan één van de coachingstrajecten van MINDvolPOWER. Ze helpen je om te gaan met verandering, onzekerheid en druk van buitenaf. Als je mentaal fitter en sterker wordt, vind je je eigen weg naar succes en geluk.

 

Met een MIND vol POWER,
Manon

Manon over MIND vol POWER

"MIND vol POWER helpt jou op een gezonde manier mentaal fit en sterk worden.
Sterke mentale vaardigheden helpen jou jij succesvol en gelukkig te zijn in een continue veranderende, drukke en complexe wereld.

Geen onmogelijke opgave maar een kwestie van jezelf trainen, jezelf blijven ontwikkelen." 

Meer over ons